Të nderuar besimtarë!
Një ditë, Profeti Muhamed a.s i tha Muadh ibn Xhebelit r.a, njërit prej shokëve të tij të nderuar: “A dëshiron të të tregoj çfarë e plotëson dhe e përsos fenë tënde?” Më pas, ai kapi gjuhën e tij të bekuar me dorë dhe tha: “Kufizoje këtë.” Pasi e dëgjoi, Muadhi r.a e pyeti: “O i Dërguar i Allahut! A do të llogaritemi edhe për atë që flasim?” I Dërguari i Allahut a.s i dha një përgjigje që na përfshin të gjithëve: “A nuk janë pikërisht fjalët që nxjerrin njerëzit nga gjuhët e tyre ato që i hedhin ata në Xhehenem?”[1]
Të dashur besimtarë!
Gjuha është një bekim i madh i dhënë nga Allahu i Madhëruar, por njëkohësisht edhe një provë e rëndë. Ajo është pasqyra e mendjes dhe përkthyesi i zemrës. Ajo që fsheh zemra zbulohet nëpërmjet saj. Mendimet dhe ndjenjat tona marrin formë përmes saj. Edhe pse e vogël në përmasë, ajo që prodhon – për të mirë apo për të keq – është e madhe. Me të vërtetë, fjalët që nxirren nga gjuha mund ta çojnë njeriun drejt xhenetit, por edhe drejt xhehenemit. Ka fjalë, që ndërtojnë shtëpi të ngrohta, sjellin paqe dhe lumturi. Por ka edhe fjalë, që rrënojnë familje dhe lënë plagë të thella.
Ka fjalë, që ndërtojnë ura mes zemrave, sjellin buzëqeshje në fytyrën e jetimëve ose janë lehtësim për nevojtarët. Por ka edhe fjalë, që djegin si plagë dhe sjellin netë pa gjumë. Ka fjalë, që japin shpresë, ngushëllojnë zemra të dëshpëruara dhe shpëtojnë jetë nga zakone të dëmshme. Por ka edhe fjalë, që e zhysin njeriun në mëkat, duke e privuar nga mëshira e Allahut.
Një poet thotë:
“Një fjalë mund të ndalojë një luftë, një fjalë mund të marrë një jetë.
Një fjalë mund të kthejë ushqimin e helmuar në mjaltë e gjalpë.”
Të nderuar myslimanë!
Gjuha, ashtu si ka virtyte, ka edhe të këqija. Mohimi i ekzistencës dhe njësimit të Allahut, rënia në shirk, braktisja e së vërtetës dhe përdorimi i gënjeshtrës janë ndër mëkatet më të mëdha që mund të bëhen me gjuhë. Shtrembërimi i së vërtetës, shpifja ndaj të pafajshmëve, harxhimi i frymës sonë me thashetheme dhe përhapja e përçarjes janë shenja të degjenerimit moral të gjuhës. Fyerja ose cënimi i nderit të dikujt, edhe kur bëhet për shaka, është një shthurje e gjuhës. Profeti Muhamed a.s na urdhëron të ruajmë gjuhën duke thënë:
مَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ فَلْيَقُلْ خَيْرًا أَوْ لِيَصْمُتْ
“Kush beson në Allahun dhe Ditën e Fundit, le të flasë mirë ose le të heshtë.”[2]
Të nderuar besimtarë!
Të këqijat e gjuhës nuk kufizohen vetëm në jetën fizike. Gjuha mund të bëhet shkak për mëkate të shumta, edhe nëpërmjet platformave digjitale. Ashtu si gënjeshtra, shpifja, tallja dhe fjalët e këqia janë të ndaluara në jetën reale, ato konsiderohen po aq mëkat edhe në botën virtuale.
Çdo fjalë që nxit dyshime, përjashton të tjerët, i shënjestron ose cënon nderin dhe dinjitetin e tyre është shkelje e të drejtave të njerëzve – si në jetën reale ashtu edhe në atë virtuale. Të shpërndash informacione për të cilat nuk je i sigurt është mëkat i rëndë në jetën shoqërore, dhe e njëjta gjë vlen edhe për jetën virtuale. Akoma më keq është përhapja e lajmeve të rreme, që nxisin trazira, prishin paqen shoqërore ose cënojnë unitetin dhe solidaritetin e kombit. Ky është një veprim i hapur përçarjeje dhe një mëkat i madh.
Të dashur myslimanë!
Në ajetin që lexuam në fillim të kësaj hutbeje, Allahu i Madhëruar thotë:
“Dhe për çdo fjalë që ai thotë, ka pranë vetes një mbikëqyrës të gatshëm (për ta shënuar atë).”[3]
Prandaj, le të jemi të kujdesshëm për çdo fjalë që del nga goja jonë. Le të shmangim çdo fjalë që prish marrëdhëniet, mbjell urrejtje apo përçarje. Në çdo fushë të jetës – në familje, me fqinjët dhe të afërmit, në punë dhe në rrugë – le të kujdesemi që fjalët tona të mos dëmtojnë askënd.
Le të përpiqemi të jemi myslimanë, që nga duart dhe gjuha e të cilëve të tjerët ndihen të sigurt. Le ta pasqyrojmë bukurinë e Islamit me gjuhën tonë. Le të jetë mësimi i Profetit a.s, udhëzim për ne:
اَلْكَلِمَةُ الطَّيِّبَةُ صَدَقَةٌ
“Fjala e mirë është sadaka.”[4]
Le të jenë fjalët tona ato që gjallërojnë zemrat, sjellin gëzim dhe qetësojnë mendjet e shqetësuara.
[1] Tirmidhi, Iman, 8.
[2] Bukhari, 23.
[3] Kaf, 18.
[4] Bukhari, 128.